Στίς 15-16 Νοεμβρίου 2008 μέλη τῆς ΣΦΕΒΑ καί τοῦ ΠΑΣΥΒΑ ἀπό Ἰωάννινα, Σέρρες καί Θεσσαλονίκη, κάναμε πραγματικότητα μία ἐπιθυμία μας πού κρατοῦσε 18 χρόνια, ἀπό τότε πού ἄνοιξαν τά σύνορα μέ τήν Ἀλβανία. Ἕνα ὁργανωμένο ταξίδι-προσκύνημα στήν ἠρωική καί λεβεντογέννα Χειμάρρα, ἀλλά καί στό Κολικόντασι, στόν τόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ διδασκάλου τοῦ Γένους, τοῦ Πατροκοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ.
Ξεκινήσαμε Σάββατο πρωί ἀπό τή συνοριακή διάβαση τῆς Κακαβιᾶς. Ἀφοῦ κατεβήκαμε τά στενά τῆς Μουζίνας, κάναμε μία σύντομη στάση στό κάστρο τοῦ Λυκουρσίου πού σάν φύλακας ἐπιβλέπει ἀπό ψηλά τήν πόλη τῶν Ἁγίων Σαράντα καί χαρίζει στόν ἐπισκέπτη μία καταπληκτική θέα στό ἀπέναντι νησί τῆς Κέρκυρας , ἀλλά καί σέ ὁλόκληρο τό βόρειο Ἰόνιο πέλαγος. Μέ λύπη ὡστόσο διαπιστώσαμε τήν ἄναρχη δόμηση στήν πόλη τῶν Ἁγίων Σαράντα, πού στό βωμό τῆς τουριστικῆς ἀνάπτυξης θυσιάζει τήν ὀμορφιά καί τήν παραδοσιακή εἰκόνα τῆς πόλης. Παράλληλα τά στελέχη τῆς ΟΜΟΝΟΙΑΣ μᾶς ἐπεσήμαναν τή δημογραφική ἀλλοίωση πού ἔχει ἐπέλθει στήν περιοχή ὄταν ἐνῶ τό 1991 ἐπί συνόλου 15.000 κατοίκων οἱ Ἕλληνες ἀριθμοῦσαν 8.000, σήμερα μέ τήν καθοδηγούμενη ἀπό τά Τίρανα κάθοδο πληθυσμῶν ἐποίκων ἀπό τόν Βορρᾶ τῆς Ἀλβανίας, τήν ἐπιδίκαση τῶν περιουσιῶν κατά κανόνα σε Ἀλβανούς καί Τσάμῆδες, ἀλλά καί τή φυγή πολλῶν Βορειοηπειρωτῶν στήν Ἑλλάδα,οἱ Ἕλληνες Βορειοηπειρῶτες ἀποτελοῦν μόλις τό 8% τοῦ πληθυσμοῦ (2.500 ἐπί συνόλου 27.000 κατοίκων).
Στή συνέχεια καί μέσω ἑνός καινούργιου σχετικά δρόμου πού ὅταν ὁλοκληρωθεῖ θά μειώσει τή διαδρομή ἀπό Κακαβιά -Χειμάρρα σέ λιγότερο ἀπό 2 ὥρες, κατευθυνθήκαμε πρός τά 7 χωριά πού ἀποτελοῦν σήμερα τό δῆμο τῆς Χειμάρρας (Κηπαρό, Βοῦνο, Χειμάρρα, Παλιάσα, Δρυμάδες, Πύλιουρι, Κούδεσι). Τό τοπίο σέ ὅλη τήν παραλιακή διαδρομή εὶναι ἐκπληκτικῆς ὀμορφιᾶς μέ τίς δαντελένιες ἀκρογιαλιές καί τούς ὀρεινούς ὄγκους νά συνυπάρχουν ἀρμονικά καί δικαιολογεῖ τόν τίτλο πού δόθηκε στήν περιοχή σάν τό διαμάντι τοῦ Ἰονίου. Οἱ δυνατότητες για τουριστική ἀξιοποίηση μεγάλες ὅπως ἐπίσης καί ὁ κίνδυνος αὐτή νά γίνει εἰς βάρος τῆς φυσιογνωμίαςκαί τῆς ἀρχιτεκτονικῆς παράδοσης τοῦ τόπου. Τό θετικό εὶναι ὅτι οἱ Χειμαρριῶτες κρατοῦν ὥς τώρα τή γῆ τους καί ἀρνοῦνται νά τήν πουλήσουν γιά να γίνουν μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες. Ἐπισκεφτήκαμε πρῶτα τούς Δρυμάδες, ἱστορικό χωριό μέ παράδοση καί πολλούς ἀγῶνες γιά τόν ἑλληνισμό. Μᾶς περίμενε ἡ τοπική ἡγεσία τῆς ΟΜΟΝΟΙΑΣ καί μᾶς ἐνημέρωσε γιά τά προβλήματα καί τίς δυσκολίες πού ἀντιμετωπίζουν ἀλλά καί τήν θέλησή τους νά παραμείνουν στόν τόπο τους καί νά διατηρήσουν τόν ἑλληνικό χαρακτῆρα του. Βασικό τους αἴτημα ἡ εὔρεση ἑνός λεωφορείου πού θά μεταφέρει τά παιδιά ἀπό τά χωριά στή Χειμάρρα, στό ἑλληνικό σχολεῖο, αἴτημα γιά το ὁποῖο ὑποσχεθήκαμε νά μεριμνήσουμε καί γιά τό ὁποῖο κάνουμε ἔκκληση σέ ὅσους μποροῦν να συνεισφέρουν. Στή συνέχεια ἐπιστρέψαμε στή Χειμάρρα ὅπου καί συνομιλήσαμε μέ φορεῖς καί κατοίκους τῆς πόλης καί ἀκούσαμε τά παράπονά τους γιά τίς συχνές καί ἀναίτιες προκλήσεις τῶν ἀλβανικῶν ἀρχῶν πρός τόν πληθυσμό τῆς πόλης. Εἰς ἐπίρρωση τῶν θέσεών τους, εἴδαμε μέ ἔκπληξη σέ ἀρκετά σημεῖα τῆς διαδρομῆς πολύ πρόσφατα ὑβριστικά συνθήματα ἐναντίον τῆς Ἑλλάδος καί τῶν Χειμαρριωτῶν γραμμένα στήν ἀλβανική γλῶσσα.
Ἡ περιήγησή μας στά ἡρωικά καί ἁγιασμένα χώματα τῆς Χειμάρρας ὁλοκληρώθηκε μέ μία ἐπίσκεψη στό ἑλληνικό σχολεῖο ἀλλά καί στό κάστρο τῆς Χειμάρρας μέ τίς δεκάδες ἐκκλησίες καί μνημεῖα-μάρτυρες μίας δοξασμένης ἐποχῆς.
Τὀ βράδυ διανυκτερεύσαμε στήν περιοχή ἀφοῦ γευθήκαμε τήν αὐθόρμητη καί γεμάτη ἀγάπη φιλοξενία τῶν Χειμαρριωτῶν , πού δυστυχῶς δέν βλέπουν συχνά νά τούς ἐπισκέπτονται ἄτομα ἀπό τήν Ἑλλάδα.
Νωρίς τό πρωΐ τῆς ἑπομένης μέρας, ξεκινήσαμε γιά τό δεύτερο σταθμό τῆς περιοδείας μας, τόν τόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ διδασκάλου τοῦ Γένους καί ἱερομάρτυρος Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, στό Κολικόντασι. Ἀφοῦ διασχίσαμε τόν ὀρεινό ὄγκο τοῦ Λογαρᾶ, καί κατεβήκαμε στόν κόλπο τῆς Αὐλώνας (περνώντας κοντά ἀπό τόν ἀξιόλογο ἀρχαιολογικό χῶρο τοῦ Ὡρικοῦ, ἀλλά καί τήν Νάρτα Αὐλῶνος ὅπου κατοικεῖ συμπαγής ὁμάδα Ἑλλήνων) κατευθυνθήκαμε πρός τό Φίερι. Σέ ἀπόσταση 20 λεπτῶν ἀπό τήν πόλη βρίσκεται τό μοναστήρι τοῦ Ἁγίου, πολύ κοντά στό ἐπίσης σπουδαῖο ἐκκλησιαστικό μνημεῖο(μοναστῆρι) τῆς Ἀρδενίτσας. Ἡ μονή ἔχει ἀναπαλαιωθεῖ μέ τή φροντίδα τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας καί ἤδη κτίζονται βοηθητικά κτίρια. Μέ μεγάλη συγκίνηση προσκυνήσαμε τόν τάφο τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ, ἡ μνήμη καί τό κήρυγμα τοῦ ὁποίου παραμένουν ἄσβεστα στίς καρδιές τῶν Βορειοηπειρωτῶν, καθώς καί οἱ προφητεῖες του γιά τήν "ἔλευση τοῦ ποθούμενου". Ἐντύπωση μᾶς ἔκανε ὡστόσο τό γεγονός ὅτι τόν Ἅγιο εὐλαβοῦνται ἐξίσου καί οἱ Ἀλβανοί πού τόν τιμοῦν ἰδιαιτέρως καθώς πολλά θαύματα καί προρρήσεις του ἀπευθύνονταν καί σέ μουσουλμάνους. Ἡ διδασκαλία τοῦ Ἁγίου, τό ἁγιασμένο παράδειγμά του, σέ χρόνια δύσκολα καί σκοτεινά ἀλλά καί τό κήρυγμά του γιά τό ἄνοιγμα σχολείων, συνετέλεσαν τά μέγιστα νά διατηρηθεῖ ἀκμαῖο τό φρόνημα τοῦ σκλαβωμένου γένους ἀλλά καί ἡ ὀρθόδοξη πίστη σέ ἐποχές πού οἱ ἀλλαξοπιστίες εἴχαν γίνει καθημερινό φαινόμενο.
Μέ τίς ''πνευματικές μπαταρίες'' γεμάτες ἀπό συναιασθήματα κατευθυνθήκαμε πρός τή Κακαβιά ἀπό τόν ἐθνικό δρόμο Τίρανα-Μπάλς-Τεπελένι-Ἀργυρόκαστρο μέ τήν ὑπόσχεση ὅτι θά ξαναεπισκεφτοῦμε αὐτά τά μέρη πού λόγω τῆς ἀπόστασης δέν εῖναι τόσο προσιτά στούς ἐλλαδίτες. Τά βιώματα καί οἱ ἐμπειρίες πού εἴχαμε ὅμως ὅλο αὐτό τό διήμερο, μᾶς ἔφεραν στό νοῦ καί ἐπιβεβαίωσαν τήν ἀλήθεια σέ ὅσα ἔλεγε ὁ μακαριστός ἰδρυτής μας κυρός ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟΣ ὅταν μᾶς συμβούλευε: "παιδιά μου τώρα πού θά πᾶτε μέσα(στή Βόρειο Ἤπειρο), νά μήν πᾶτε σάν ἐπισκέπτες, ὄχι, γιατί δέν θά καταλάβετε τίποτε, μόνο νά πᾶτε σάν ταπεινοί προσκυνητές τῶν ἱερῶν καί τῶν ὁσίων τῆς πίστης καί τοῦ Γένους μας, καί τότε θά νιώσετε πολλά καί θά καταλάβετε τούς Βορειοηπειρῶτες ἀδελφούς μας!" Ταπεινοί προσκυνητές λοιπόν καί ἐμεῖς καί συνοδοιπόροι στήν προσπάθεια νά μείνει ἑλληνικός ὁ μαρτυρικός αὐτός τόπος ἀπό τή Χειμάρρα ὥς τήν Κορυτσά, ἀπό τό Ἀργυρόκαστρο ὥς τό Πόγραδετς, ἀπό τήν Πρεμετή ὥς τήν Νάρτα καί τή Σελενίτσα.
Πηγή: ΣΦΕΒΑ http://www.sfeva.gr/EB34FB70.el.aspx